Quan điểm tư tưởng cơ bản về bảo vệ chủ quyền biển, đảo Việt Nam trong tình hình mới được thể hiện cụ thể trong các Luật biển Việt Nam, Công ước về Luật biển năm 1982 của Liên hợp quốc, Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và các quy định pháp luật khác. Cụ thể như sau: CT số 01/CT-TTg ngày 9-01-2015 tổ chức phong trào toàn dân tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia trong tình hình mới; NĐ số 109/2014/NĐ-CP ngày 20-11-2014 quy chế bảo vệ công trình cảng biển và luồng hàng hải; NĐ số 13/2015/NĐ-CP ngày 12-02-2015 sửa đổi hướng dẫn Pháp lệnh lực lượng Cảnh sát biển Việt Nam; TT số 130/2014/TT-BQP ngày 24-9-2014 hướng dẫn xử phạt vi phạm hành chính trên vùng biển, đảo và thềm lục địa của nước Việt Nam; NĐ số 34/2014/NĐ-CP ngày 29-4-2014 quy chế khu vực biên giới đất liền nước Việt Nam...